مغناطکره

محدوده ای اطراف سیاره ٬جاییکه می توان میدان مغناطیسی سیاره را کشف کرد.در این محدوده ذرات باردار اتمی توسط میدان مغناطیسی خود سیاره ونه تحت تاثیر میدان های مغناطیسی خورشیدی که توسط بادهای خورشیدی حمل می شود قرار می گیرند.اثر متقابل  میدان مغناطیسی زمین وبادهای خورشیدی اندازه آنرا تعیین کرده و شکل پیچیده ای به آن می دهد.باد خورشیدی به ساختار مغناطکره ٬ دنباله ای دراز مغناطیسی به نام مگنتو تیل “magnetotail” (دنباله مغناطیسی)که اندازه آن در خلاف جهت خورشید احتمالا" به فاصله ای در حدود صدها برابر شعاع زمین کشیده شده  می دهد.

موج ضربه ای برخورد بادخورشیدی که bow shock  (ضربه باو)نام دارد در طرف رو به خورشید میدان مغناطیسی زمین ودر فاصله حدود 3 برابر شعاع زمین از منطقه رو به خورشید مغناطکره شکل گرفته وجریان باد خورشیدی را منحرف می کند.

این موج سرعت ذرات بادخورشیدی را کم کرده (از سرعت اولیه فراصوت به فروصوت می رساند)موجب گرم شدن آن می شود وخطوط مغناطیسی را فشرده می کند.

این فشار موجب می شود گستره میدان مغناطیسی زمین به 15 برابر شعاع زمین محدود شود.منطقه بین باوشوک ومگنتوپاوز Magnetosheath  یا مغناطیس پوش نامیده می شود.

بعضی از ذرات باد خورشیدی از مرز مغناطکره(مگنتوپاوز) گذر کرده ودر آن گرفتار می شوند وسپس به دو  

ناحیه قطب های شمال وجنوب زمین هدایت می شوند وموجب شکل گیری شفق های قطبی می شوند.

این پدیده تماشایی در مناطق نزدیک دو قطب زمین رخ می دهند و در حقیقت یکی از

مظاهر رویایی رابطه خورشید ،باد خورشیدی ،مغناطکره  وجو زمین هستند.

مغناط کره خود دارای چندین ناحیه می باشد.نزدیک ترین ناحیه به سیاره خود شامل

دو زیر ناحیه می باشد 1-کمربندهای تابشی (radiation belts) -(این کمربندها در مورد زمین کمربندهای وان آلن نامیده می شود)

 2- کره پلاسما یا plasmasphere

 کمربندهای تابشی شامل ذرات گیرافتاده از باد خورشیدی یا ناشی از برهمکنش

میان اتمهای بالایی جو وپرتوهای کیهانی می باشد. کره پلاسما  هم به شکل جریانهای پلاسمایی است که در بالای یونکره وجود دارد.

منطقه ای که بین خطوط میدان مغناطیسی مربوط به عرض های جغرافیایی میانه در

 نیمکره شمالی وجنوبی زمین قرار دارد به صفحه پلاسما معروف است  ضخامت آن نیز در حدود یک برابر شعاع زمین است.این صفحه از ذرات پرانرژی با توان یک تا 10 کیلوالکترون

ولت تشکیل شده است.این صفحه منشاء ذرات درون کمربند تابشی هم به حساب

می آید.

منبع عکس :www.uta.edu