کد خبر: 5924
تاریخ انتشار: دوشنبه 18 اردیبهشت 1396 -    8 May 2017
ارسال به دوستان
الف الف

Spectrograph

طیف نگار

بیناب نگار / / / Spectrograph / /

نام وسیله ای برای تهیه و ثبت دائمی طیف الکترومغناطیسی .در طیف نماهای اولیه ستاره شناسان به مشاهده مستقیم طیف می پرداختند ودر آنها از منشور جهت پراش پرتوهای نور استفاده می شده اما در حال حاضر طیف سنجها دارای ساختمان پیچیده تری هستند.طیف سنجها در مکانی ثابت در تلسکوپ مانند نقطه کانونی کوده (coude) ویا ناسمیت(nasmyth) نصب می شوند .

باریکه نور از ستاره یا هرجسم سماوی از دهانه ای باریک از یک موازی کننده رد شده وبه صورت پرتوهایی موازی در می آید سپس وارد یک گرته پراشنده (diffraction grating) می شود که خود دارای هزاران خطوط موازی می باشد درنتیجه. این پرتو نور پراشیده شده وبه صورت طیف در می آید.سپس این طیف روی قطعه ای حساس مانند ccd  ثبت می شود.دلیل کوچک بودن دهانه ورودی این است که نور ستاره که بدلیل عبور از جو وارد دستگاه می شود پخش شده وتصویر از حالت عادی پهن تر می شود.با استفاده از دهانه باریک٬ جلوی ورود این پرتوهای خراب کننده تصویر گرفته شده  ودر نتیجه تصویر طیف تیز وواضحتر می شود.

در هر طیف‌نگار، توان تفکیک طیفی یکی از پارامترهای مهم کیفیت دستگاه است. هر چه بتوان خطوط طیفی را با دقت و ظرافت بیشتری از یکدیگر تفکیک کرد، امکان اندازه‌گیری‌های دقیق‌تر و استخراج اطلاعات مهم‌تر فراهم می‌گردد. البته برای رسیدن به تفکیک بیشتر، علاوه بر طراحی طیف‌نگار، استفاده از تلسکوپ قوی‌تر و سی‌سی‌دی‌های حساس‌تر و با تفکیک بیشتر ضروری است. خوشبختانه در مورد خورشید، به علت شدت بسیار بالای نور آن، امکان دستیابی به جزییات بسیار ظریف طیف خورشید وجود دارد.

(یکی از فن آوری‌های نوین و انقلابی که امکان اندازه‌گیری سرعت شعاعی با دقت بسیار بالا را فراهم آورده است، استفاده از جذب رزونانسی بخار ید است. چند گروه پژوهشی با استفاده از این فنآوری موفق شده‌اند سرعت شعاعی یک ستاره را با دقت چند سانتیمتر بر ثانیه اندازه‌گیری کنند. این اندازه‌گیری‌ها در دهه اخیر منجر به کشف سیارات فرازمینی متعددی شده است. )