تلسکوپ گران کاناریس

این تلسکوپ بزرگ بازتابی  10.4 متری با آیینه 36 تکه وبا فن آوری اپتیک فعال متعلق به اسپانیا ودر جزایر قناری ودر کوهی در ارتفاع 2426 متر از سطح دریا نصب شده است.پروژه رصدخانه با کمک دانشگاه فلوریدا آمریکا از سال 2000 میلادی آغاز شد ، در تاریخ 13 ژولای 2007 کارخود را بصورت آزمایشی آغاز نمودودر 24 ژولای امسال نیز بطور رسمی با حضور پادشاه اسپانیا وحدود 500 ستاره شناس،خبرنگار ومقامات رسمی  افتتاح شد.این رصدخانه با هدف بررسی دورترین وکم نورترین اجرام سماوی مانند سیاهچاله ها ،کهکشانهای دوردست وبررسی حوادث بعد از لحظه بیگ بنگ وآفرینش کیهان با هزینه حدود 180 میلیون دلار ساخته شده است.

نوع تلسکوپ، ریچی کرتین(Ritchey-Chretien)است.مساحت آیینه آن 78 مترمربع،فاصله کانونی آن 16.5 متر ونوع استقرار آن سمتی/ ارتفاعی(قابلیت حرکت در دو محور سمت و ارتفاع) بوده ویک شرکت آلمانی قطعات آیینه از جنس سرامیک –شیشه را ساخته است.

ابزارهایی که روی تلسکوپ نصب شده اند عبارتند از یک دوربین چند میلیون دلاری با نام "کاناری کم "(کم به معنای camera  یا دوربین)که توسط دانشگاه فلوریدا آمریکا ساخته شده و دیگری دوربینی با نام اختصاری OSIRIS  .

دوربین "کاناری کم" یک تصویر بردار درناحیه مادون قرمز میانه است با قابلیت های طیف سنجی،تاج نگاری وقطبیت سنجی.این دوربین در حال حاضر در نقطه کانونی Nasmyth تلسکوپ نصب شده ولی در آینده با کامل شدن کانون کاسگرین تلسکوپ در آن مکان نصب  شده وتوانایی های آن چند برابر خواهد شد.این دوربین در محدوده مادون قرمز حرارتی بین طول موجهای 7.5 تا 25 میکرومتر کار می کند.طول موج 7.5 نشاندهنده محدودیت های جو زمین ناشی از وجود بخار آب وطول موج 25 هم ناشی از محدودیتهای دستگاهی است.دمایی که دوربین در آن کار می کند در حدود 265 درجه زیر صفر است که با یک فن آوری جدید در دسترس قرار گرفته است.همین دمای فوق العاده زیر صفر است که طراحی وساخت دوربین را پیچیده می کند.بطورکلی دمای دوربین های مادون قرمز باید آنچنان پایین باشد که حرارت قطعات سازنده دوربین روی تصویر اجرام مورد نظر آسمانی تاثیری نداشته باشد.اندازه گیریهای سرعت شعاعی با هدف یافتن سیارات فراخورشیدی ،مطالعه جو کوتوله های قهوه ای،مطالعه فراوانی مواد شیمیایی ،مطالعه میدان مغناطیسی،مطالعه قرص های حول ستارگان،اندازه گیری سرعت های شعاعی دقیق با هدف بررسی تغییرات شعاعی ستارگان سرد  از اهداف طیف سنجی اعلام شده اند.

گفتنی است این دانشگاه بدلیل همکاری در ساخت وطراحی تلسکوپ بویژه این دوربین ومشارکت مالی 5 میلیون دلاری55 شب از تمام شبهای یک سال تلسکوپ را در اختیار خواهد داشت.

ابزار دوم تلسکوپ هم دوربین OSIRIS  است که یک طیف سنج تصویر برداری با توان تفکیک پایین است.این دوربین در محدوده 0.365 تا 1.05 میکرومتر کارمی کند واندازه میدان دید آن برای تصویر برداری مستقیم7در 7 دقیقه قوسی و برای طیف سنجی 8در 5.2 دقیقه قوسی است.بکمک این دوربین، فن آوریهای جدیدی مانند فیلترهای تنظیم شونده(Tunable filters)و توانایی های جدید در CCD  ها مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

این تلسکوپ بانام Gran Telescopio Canaris  (به معنای بزرگترین تلسکوپ جزایر قناری)یا GTC  ویاGRANTECAN  شناخته می شود.